📑MAKALE - ERKEN MÜDAHALE ŞART
✨İlkokulda Kazanılan Okuma Becerilerinin Akademik Başarıya Etkisi: Juel (1988) ve Cunningham & Stanovich (1997) Araştırmaları Işığında Bir Değerlendirme
📚Okuma becerisi, bireyin akademik yaşamında ve entelektüel gelişiminde kritik bir yere sahiptir. Özellikle ilkokul yıllarında kazanılan temel okuma ve anlama becerileri, öğrencinin sonraki yıllardaki akademik başarısını doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Bu alandaki iki çarpıcı çalışma, Connie Juel’in (1988) yaptığı uzunlamasına araştırma ve Anne E. Cunningham ile Keith E. Stanovich’in (1997) gerçekleştirdiği 10 yıllık izleme çalışmasıdır. Her iki araştırma da, erken yaşta edinilen okuma becerilerinin kalıcılığını ve ileriki yıllardaki akademik başarıya etkilerini kapsamlı biçimde ortaya koymaktadır.
📑Connie Juel (1988) – Erken Okuma Becerisinin Kalıcılığı Üzerine
Connie Juel’in 1988 yılında yayımladığı “Learning to Read and Write: A Longitudinal Study of 54 Children From First Through Fourth Grades” başlıklı araştırmasında, 1. sınıftan 4. sınıfa kadar 54 öğrencinin okuma ve yazma gelişimi takip edilmiştir. Araştırmanın temel bulgularından biri, 1. sınıf sonunda zayıf okuyucu olarak tanımlanan öğrencilerin %88’inin 4. sınıf sonunda da zayıf okuyucu olarak kalmalarıdır. Bu veri, erken dönemdeki okuma yetersizliklerinin zamanla ortadan kalkmadığını, aksine kronik hale geldiğini göstermektedir.
Ayrıca, zayıf okuyucuların fonemik farkındalık düzeylerinin düşük olduğu ve zamanla bu farkın daha da arttığı tespit edilmiştir. İyi okuyucular ise sadece okulda değil, okul dışında da daha fazla kitap okuyarak bu becerilerini pekiştirmiştir. Bu durum, okuma becerisinin gelişiminde bireysel çabanın ve çevresel desteğin önemine işaret etmektedir.
📑Cunningham & Stanovich (1997) – Uzun Vadeli Akademik Etkiler
Anne E. Cunningham ve Keith E. Stanovich’in 1997 yılında yayımladıkları “Early Reading Acquisition and Its Relation to Reading Experience and Ability 10 Years Later” adlı çalışmaları, okuma becerisinin uzun vadeli etkilerini değerlendirmiştir. 1. sınıfta ölçülen okuma yetkinliği, öğrencilerin 11. sınıfta ulaştıkları okuma-anlama, kelime bilgisi ve genel bilgi düzeyiyle güçlü bir ilişki göstermektedir.
Araştırma, erken yaşta edinilen okuma becerisinin bireyin tüm yaşamı boyunca daha fazla okuma eğilimi gösterdiğini ve bu eğilimin kelime dağarcığını, genel kültürü ve analitik düşünme becerilerini olumlu yönde etkilediğini ortaya koymuştur. Ayrıca, bu durumun bir “pozitif geri besleme döngüsü” oluşturduğu belirtilmiştir: İyi okuma → Daha fazla okuma → Daha fazla bilgi → Daha iyi anlama → Daha fazla okuma.
💫Eğitimsel Yorum ve Öneriler
Her iki çalışma da, okuma becerisinin erken yaşlarda kazandırılmasının akademik başarıyı şekillendiren belirleyici bir unsur olduğunu vurgulamaktadır. Bu kapsamda eğitim politikalarında ve uygulamalarda şu stratejilere ağırlık verilmesi önerilmektedir:
👉🏼1. Erken Müdahale: 1. sınıfta okuma güçlüğü çeken öğrencilerin tespit edilerek bireysel destek programlarına dahil edilmesi, uzun vadeli başarı açısından kritik öneme sahiptir.
👉🏼2. Fonemik Farkındalık Eğitimi: Özellikle düşük sosyoekonomik düzeydeki öğrenciler için ses farkındalığına dayalı eğitimler teşvik edilmelidir.
👉🏼3. Okuma Alışkanlığının Teşviki: Okul içinde ve dışında öğrencilerin ilgisini çekecek okuma materyalleri sunulmalı, okuma saatleri ve kitap kulüpleri gibi etkinliklerle bu alışkanlık desteklenmelidir.
👉🏼4. Sürekli İzleme ve Geri Bildirim: Öğrencilerin okuma gelişimi düzenli olarak takip edilmeli, gerektiğinde müdahaleler yapılmalıdır.
‼İlkokul yıllarında kazanılan okuma becerisi, yalnızca dil gelişimini değil, bireyin tüm akademik ve zihinsel yaşamını etkileyen temel bir unsur olarak değerlendirilmelidir. Connie Juel (1988) ve Cunningham & Stanovich (1997) araştırmaları, bu konudaki bilimsel temelleri ortaya koyarak eğitimciler, aileler ve politika yapıcılar için önemli yol göstericiler sunmaktadır. Bu bağlamda, erken okuma eğitiminin sistemli ve bütüncül bir yaklaşımla ele alınması, geleceğin başarılı bireylerini yetiştirmek açısından vazgeçilmezdir.
Kaynakça:
Juel, C. (1988). Learning to read and write: A longitudinal study of 54 children from first through fourth grades. Journal of Educational Psychology, 80(4), 437–447.
Cunningham, A. E., & Stanovich, K. E. (1997). Early reading acquisition and its relation to reading experience and ability 10 years later. Developmental Psychology, 33(6), 934–945.
Bülent Dinç – Hadi Oku Eğitim Akademisi